10 meest gestelde vragen over FODMAPs

Wat betekenen de letters FODMAP en waar is het dieet voor?

FODMAP staat voor Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides, And Polyols, oftewel fermenteerbare oligo-, di-, monosachariden en polyolen. In het kort betekent dit dat deze groepen koolhydraten niet goed worden opgenomen in de darmen bij mensen met prikkelbare darm syndroom (PDS) en dat ze klachten kunnen veroorzaken in de darmen, zoals winderigheid, obstipatie, diarree, enzovoort. Het volgen van een FODMAP-arm dieet helpt je om deze klachten te verminderen en om te ontdekken welke voedingsmiddelen goed en minder goed verdragen worden. Dit wordt onderzocht door middel van een eliminatie-en herintroductie dieet.

2. Zijn er tests om te bepalen wie het dieet wel of niet moet volgen?

De eerste stap is om te laten vaststellen of je daadwerkelijk het prikkelbare darm syndroom hebt en of er geen andere oorzaken zijn voor je buikklachten, zoals coeliakie of een andere darmziekte, zoals de ziekte van Crohn. In sommige gevallen kan je arts je adviseren om ook een waterstofademtest te doen om lactose- en fructose-intolerantie te onderzoeken, omdat deze intoleranties vergelijkbare klachten kunnen veroorzaken als bij PDS, zoals SIBO (Small Intestinal Bacteria Overgrowth).

3. Wat zijn de symptomen van een overgevoeligheid voor FODMAPs?

De symptomen die je kunt ervaren bij een overgevoeligheid voor FODMAPs herken je vaak als zeurende, krampende of stekende buikpijn, een opgeblazen gevoel, winderigheid, diarree of juist verstopping.

4. Hoe effectief is het FODMAP-arm dieet?

Er zijn de afgelopen jaren veel onderzoeken uitgevoerd naar het effect van het FODMAP-arme dieet. Uit deze studies blijkt dat 70 tot 75% van de mensen die het dieet volgen duidelijk minder klachten ervaren. In het begin kan het dieet uitdagend zijn, daarom raden we aan om (online) begeleiding te zoeken bij het volgen ervan. Na het afronden weet je beter wat je wél kunt verdragen en hoeveel.

5. Ik wil het FODMAP-arm dieet proberen, wat moet ik doen?

Het FODMAP-arm dieet volgen kan met behulp van een gespecialiseerd diëtist of met behulp van ons online programma. We hebben drie varianten: basis, slank en plantaardig. Dus voor ieder een passende variant.

6. Waarom zijn er verschillende lijsten beschikbaar met FODMAP-informatie?

Er zijn verschillende grote laboratoria in Australië en één in Londen die producten testen op FODMAPs. Het gehalte aan FODMAPs kan variëren, bijvoorbeeld afhankelijk van de groeiomstandigheden van de gewassen. We houden alle literatuur en recente tests bij om de meest up-to-date overzichten te bieden. Als je alle geteste producten wilt weten, is het ook een goed idee om een app aan te schaffen, zoals de Monash University FODMAP diet app of de FODMAP Friendly app. Er is ook een Nederlandse app genaamd de FODMAP Food Guide, die iets minder uitgebreid is maar je toch goed op weg kan helpen. Je kunt bij ons FODMAP-overzichtslijsten aanvragen.

7. Zijn er smakelijke recepten beschikbaar die FODMAP-arm zijn?

Ja, absoluut! Als je onze lijsten downloadt, ontvang je ook onze gratis FODMAP-challenge per e-mail, met recepten voor een hele week. Daarnaast kun je veel lekkere recepten vinden op onze website.

8. Is het belangrijk om te kiezen voor biologische of glutenvrije producten bij het FODMAP-arm dieet?

Nee, voor het FODMAP-arm dieet hoef je niet specifiek te kiezen voor biologische of glutenvrije producten. Veel FODMAP-geschikte producten zijn van nature glutenvrij, maar het is niet nodig om hier specifiek naar te zoeken. Sporen van gluten of andere allergenen zijn ook niet van belang bij het FODMAP-arm dieet; 100% vermijden is vaak niet nodig.

9. Heb je tips voor uit eten gaan tijdens het dieet?

Ik vind het altijd leuker om de chef te laten zien wat je wel mag eten dan wat je niet mag eten. Geef de groene lijst door en geef aan dat je vis, vlees en gevogelte zonder marinade en saus wilt. Chefs zijn vaak erg creatief en het is leuker om te zien of ze iets lekkers voor je kunnen maken met de ingrediënten die wel zijn toegestaan, in plaats van je te focussen op wat allemaal niet mag.

10. Wat zijn veelvoorkomende fouten die je kunt maken bij het FODMAP-arm dieet?

Als je kant-en-klare maaltijden koopt of pakjes en zakjes gebruikt als onderdeel van je maaltijd, staat er vaak "kruiden en specerijen" op de verpakking. In veel gevallen bevatten deze kruidenmixen ui- en knoflookpoeder, wat geconcentreerd is en niet geschikt is tijdens de eliminatiefase van het dieet. Ook bevatten veel glutenvrije koekjes, brood en mixen vaak ingrediënten zoals inuline, zoetstoffen en honing. Let dus goed op bij het kopen van producten en bedenk dat zelfgemaakt vaak lekkerder is!